Akciğer kanseri, anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölünerek akciğerde tümör oluşturmasıdır. Diğer kanserler gibi, akciğer kanseri de normal hücre bölünmesi ve büyümesi süreçleri bozulduğunda gelişir ve anormal, kontrol edilemez büyümeye yol açar. Hücreler bir kitleye veya tümöre dönüşür. Çevredeki dokuları ve organları doğrudan istila eden, vücudun diğer bölgelerine yayılan veya çıkarıldıktan sonra tekrar büyüme potansiyeline sahip olan vücuttaki herhangi bir anormal büyümeye kanser denir.
Kimler Kanser için Adaydır?
Akciğer kanserinin gelişmesi birkaç yıl alabilir. Sigara içmek akciğer kanseri gelişimi için en yaygın risk faktörüdür. Sigara dumanına veya bileşenlerinden bazılarına maruz kalan birçok insanın akciğerlerinde kalıcı anormal değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler akciğerde kanserli bir tümörün gelişmesine neden olabilir.
- Dünya çapındaki tüm akciğer kanseri vakalarının yüzde yirmi beşi hiç sigara içmemiş kişilerde teşhis edilmektedir. Bu durumlarda altta yatan neden iyi anlaşılmamıştır.
- Akciğer kanseri teşhisi konan her üç kişiden ikisi 65 yaşın üzerindedir.
- En yaygın tanı yaşı 70’tir.
Akciğer Kanseri Sıklığı Nedir?
Akciğer kanseri dünya çapında en sık görülen 2. kanserdir. Erkeklerde en sık görülen kanser ve kadınlarda en sık görülen 2. kanser türüdür. En sık görülen kanserler sırasıyla meme, akciğer, kolon ve rektum ve prostat kanserleridir.
2020 verilerine göre 2,2 milyondan fazla yeni akciğer kanseri vakası tespit edildi. 2020 yılında 1.8 milyon ölüm ile akciğer kanseri kanserden ölümlerinin en yaygın sebebidir.
Akciğer Kanserinin Tipleri Nelerdir?
İki ana akciğer kanseri türü vardır: küçük hücreli akciğer kanseri ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri. Kanser hücresinin tipine göre farklı şekillerde büyür, yayılır ve tedavi edilirler.
Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri
Küçük hücreli dışı akciğer kanseri çok daha yaygındır ve genellikle küçük hücreli akciğer kanserinden daha yavaş büyür ve yayılır. Küçük hücreli dışı akciğer kanserinde kanserin geliştiği hücre tipine göre adlandırılan üç ana tipi vardır:
- Adenokarsinom sıklıkla akciğerin çevresine yakın bir yerde büyümeye başlar ve hem büyüklük hem de büyüme hızında değişiklik gösterebilir. Hem sigara içenlerde hem de hiç sigara içmemiş kişilerde en sık görülen akciğer kanseri türüdür.
- Skuamöz hücreli karsinom genellikle göğsün merkezine yakın olan büyük hava yollarından başlar. Bu kanser türünde akciğer tümörlerinin boyutu çok küçükten oldukça büyüğe kadar değişebilir.
- Büyük hücreli karsinom sıklıkla akciğerin çevresinde başlar, hızla büyür ve teşhis edildiğinde genellikle oldukça geniştir.
Küçük Hücreli Akciğer Kanseri
Küçük hücreli akciğer kanseri tüm akciğer kanserlerinin yaklaşık yüzde 15’ini oluşturur. Küçük hücreli akciğer kanseri akciğer kanserinin agresif bir şeklidir. Akciğerlerdeki belirli hücrelerin hızlı, kontrolsüz büyümesi ile karakterizedir. Sonunda bir tümör oluşur ve kanser vücudun diğer bölgelerine yayılabilir (metastaz yapabilir).
Bu tip akciğer kanseri küçük hücreli dışı akciğer kanserinden daha hızlı büyüme ve yayılma eğilimindedir. Hastaların yaklaşık %70’i kanser teşhis edildiği anda vücudun diğer bölgelerine yayılmış durumdadır. Bu kanser hızla büyüdüğü için kemoterapi ve radyasyon tedavisine iyi yanıt verme eğilimindedir. Ne yazık ki çoğu insan için kanser nüksetme eğilimindedir. Çok erken evre kanseri olan küçük bir hasta grubunda ameliyat önerilebilir.
Birincil risk faktörü tütün kullanımıdır; hemen hemen tüm etkilenen bireyler sigara içmekte veya sigara içme öyküsü bulunmaktadır. Semptomlar bir kişiden diğerine değişebilir ve hastalığın erken safhalarında nadiren herhangi bir semptom görülür.
Nadir Görülen Göğüs Kanserleri
Akciğerden kaynaklanabilen veya kaynaklanmayan göğüste gelişebilen bir düzineden fazla nadir görülen tümör türü vardır. Daha az yaygın olan türlerden bazıları, karsinoid tümörler (genellikle büyük hava yollarında bulunur) ve plevradan veya akciğer zarından gelişen malign mezotelyomadır.
Mezotelyoma
Mezotelyoma, vücudun iç organlarının çoğunu kaplayan koruyucu zar olan mezoteli etkileyen bir kanser türüdür. Bu nadir kanser, genellikle mezotelin akciğerleri (plevra) çevreleyen kısmından, bazen de kalbi kaplayan perikard zarından gelişir. Mezotelyoma tipik olarak asbeste maruz kaldıktan on yıllar sonra ortaya çıkar.